Duurzaamheid bewezen

Brussel – Wagenparken zijn een belangrijke bron van uitstoot van koolstofdioxide, vooral bij expediteurs en transportbedrijven. Door over te stappen naar hernieuwbare synthetische brandstoffen kunnen zij hun CO2-voetafdruk aanzienlijk verminderen, maar het correct documenteren daarvan, bijvoorbeeld voor duurzaamheidsrapporten, is een hele uitdaging. Precies daar biedt de Digital Fuel Twin van Bosch een oplossing: deze software, geïntegreerd in het voertuig, registreert het gebruik van klimaatvriendelijke brandstoffen en legt de verminderde koolstoofuitstoot vast.

“Met de Digital Fuel Twin van Bosch kunnen bedrijven eenvoudig aantonen dat ze hernieuwbare synthetische brandstoffen gebruiken”, zegt Thomas Pauer, voorzitter van de divisie Power Solutions van Bosch. “Het systeem levert controleerbaar bewijs van de gebruikte hoeveelheden brandstof en de bijhorende CO2-uitstoot per voertuig: informatie die direct inzetbaar is in rapportages.” Zo voldoen bedrijven niet alleen aan de steeds toenemende rapportageverplichtingen, maar kunnen ze ook hun milieubewustzijn documenteren. De Digital Fuel Twin werd voor het eerst ingezet tijdens de Tour d’Europe. Tijdens een rit naar Brussel langsheen verschillende Europese steden tanken auto’s en vrachtwagens met verbrandingsmotoren uitsluitend hernieuwbare synthetische brandstoffen bij openbare tankstations. De resultaten van deze Tour d’Europe worden voorgelegd aan vertegenwoordigers van de Europese Unie.

Een extra toepassingsgebied voor de Digital Fuel Twin zou ontstaan als voertuigen met verbrandingsmotoren kunnen worden geherclassificeerd als emissievrij, mits ze uitsluitend op hernieuwbare synthetische brandstoffen rijden. De EU is van plan om deze mogelijkheid dit jaar te herzien. Volgens het huidige plan wil de EU vanaf 2035 fabrikanten van voertuigen met een verbrandingsmotor zulke zware boetes opleggen dat de verkoop ervan economisch niet rendabel is. “Hernieuwbare synthetische brandstoffen moeten deel uitmaken van de oplossing. Dat is de enige manier om de klimaatdoelstellingen in de transportsector te halen”, zegt Pauer. “Als de EU besluit tot herclassificatie kan de Digital Fuel Twin een belangrijk hulpmiddel zijn bij de implementatie daarvan.”

Volledig digitale registratie, plausibiliteitscontroles en documentatie

De nieuwe software van Bosch maakt het mogelijk om alle klimaatrelevante eigenschappen van brandstoffen betrouwbaar te volgen: van de productie via alle fasen van de toeleveringsketen tot aan het tankstation en uiteindelijk in het voertuig. In eerste instantie melden producenten van hernieuwbare synthetische brandstoffen aan Bosch hoeveel brandstof ze hebben verkocht, aan wie en wat de CO2-voetafdruk ervan is. Transportbedrijven geven op hun beurt door hoeveel brandstof ze hebben ingekocht en wanneer. De Digital Fuel Twin vergelijkt al deze gegevens. Als tijdstip en hoeveelheid overeenkomen – zowel in de administratie van de betrokken partijen als met de gemeten pomp- en sensorgegegevens van de overdrachtinterfaces –, worden de brandstofeigenschappen, zoals het type brandstof, het CO2-gehalte en het reductiepotentieel, correct overgedragen binnen de toeleveringsketen. De CO2-uitstoot die tijdens verder transport vrijkomt, wordt toegerekend aan de brandstof – dus hoe korter de afstanden, hoe beter voor het klimaat.

Tot slot wordt bij het tankstation via een “digitale handdruk” – een geautomatiseerde gegevensuitwisseling tussen het tankstation, het voertuig en de cloud – precies vastgelegd hoeveel en welk type brandstof er is getankt. De identificatie verloopt bijvoorbeeld via een vlootbeheersysteem. Deze database levert gebruikers van de Digital Fuel Twin betrouwbare informatie over de CO2-waarden van de gebruikte brandstof, evenals een controleerbaar bewijs van de gebruikte brandstof. De brandstofgegevens worden altijd digitaal vastgelegd als een virtuele twin in een beveiligde dataroom in de cloud. De softwareoplossing van Bosch kan worden gebruikt in auto’s, vrachtwagens en bussen, maar ook in bouwvoertuigen en zelfs schepen.

De Digital Fuel Twin wordt momenteel getest in samenwerking met een groot aantal partijen binnen de volledige brandstofketen. Samen met hen en met voertuigfabrikanten worden de betrouwbaarheid en veiligheid van het systeem beoordeeld. Tot nu toe is de Digital Fuel Twin achteraf in voertuigen ingebouwd. In de toekomst is het echter de bedoeling om het systeem volledig als softwaremodule te integreren in de voertuigelektronica. Zo kan het gebruik van hernieuwbare, synthetische brandstoffen op individueel voertuigniveau veilig en fraudebestendig worden gegarandeerd. “We verwachten dat de Digital Fuel Twin vanaf 2026 in productievoertuigen beschikbaar zal zijn”, zegt Pauer.

Hernieuwbare synthetische brandstoffen zijn al vele jaren beschikbaar

Hernieuwbare synthetische brandstoffen worden gemaakt van plantaardige materialen of met behulp van hernieuwbare elektriciteit. In tegenstelling tot fossiele brandstoffen komt er geen extra koolstofdioxide vrij in de atmosfeer. Sommige van deze brandstoffen zijn al jaren op de markt. De meest gebruikte is HVO100 (100% gerecycleerde waterstofbehandelde plantaardige olie), die wordt gewonnen uit afvaloliën en plantenresten. Over de hele keten – rekening houdend met de uitstoot van de brandstof zelf als die tijdens de productie (“well-to-wheel”) – biedt deze dieselbrandstof tot wel 90 procent minder CO2-uitstoot dan conventionele diesel. De verkoop van deze brandstof in sinds 2024 vrij toegestaan in Duitsland, maar is al veel langer verkrijgbaar in landen als Nederland, België en Zweden. Voor benzinemotoren is er ook de op ethanol gebaseerde brandstof E85. Beide brandstoffen, HVO100 en E85, zijn inmiddels verkrijgbaar bij meer dan 5.000 tankstations verspreid over Europa.